GMINNE PRZEDSZKOLE W KRUSZYNIE

 

Innowacja pedagogiczna

 

„Jak być małym Europejczykiem – integracja dzieci wieloetnicznych w przedszkolu”

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

I Nazwa innowacji:

 

 „Jak być małym Europejczykiem – integracja dzieci wieloetnicznych w przedszkolu”

 

II Rodzaj innowacji:

 

Innowacja o charakterze programowo – metodycznym

 

III Zakres innowacji:

 

a) Autor innowacji: Marta Barczyk

b) Osoby realizujące innowację: dyrektor oraz wychowawcy grup

c) Miejsce realizacji innowacji – Gminne Przedszkole w Kruszynie, ul. Kościelna 70

d) Czas realizacji: od  września 2023 r.

e) Adresaci innowacji – dzieci w wieku przedszkolnym

f) Koszty i źródła realizacji: środki własne.

 

IV Uzasadnienie wprowadzenia innowacji

 

 Obecnie w zglobalizowanym społeczeństwie Polska jako kraj w Unii Europejskiej, jak       i cała wspólnota stoi przed wieloma wyzwaniami wywołanymi przez wojny i kryzys imigracyjny. Jako, że do Polski przybywa coraz więcej uchodźców z Ukrainy i nie tylko, przestała być krajem jednolitym narodowo, a powoli staje się wieloetnicznym państwem. Stanowi to dla edukacji zarówno spore wyzwanie jak i szansę zwłaszcza w sektorze przedszkolnym, który w największym stopniu może wpłynąć na zmiany społeczne, poprzez przyjęcie nowego planu nauczania dzieci wczesnoszkolnych opartego na wpojeniu tolerancji i kooperacji polskich dzieci z dziećmi innych narodowości.

Sam program innowacji obejmuje równocześnie działania twórcze jak i odtwórcze nauczyciela aby efektywnie realizować wizję procesu nauczania połączonego z integracją dzieci spoza polskiej i zachodnioeuropejskiej grupy kulturowej.

 

V Treści programowe:

 

W programie  uwzględniono rozwój i wychowanie dziecka w przedszkolu. Umożliwia to zaspakajanie naturalnej potrzeby ekspresji w dziedzinach działalności twórczej, poszerza skalę wzruszeń i przeżyć, rozwija wrażliwość, daje możliwość poznania tradycji i zwyczajów w innych krajach zarówno dla dzieci z polskiego kręgu kulturowego jak i dzieci imigrantów.

 Program należy dostosować do indywidualnych możliwości i potrzeb dziecka,
Realizując niniejszy program autorski nauczyciel stwarza warunki do
rozwoju osobowości wychowanka, wzbogacania jego wiedzy o otaczającym
świecie, daje możliwość poznania życia, zwyczajów ludzi mieszkających                                          w innych krajach.

 

VI Założenia innowacji:

 

Nauczyciele prowadzący zajęcia w przedszkolu realizują treści innowacji na zajęciach edukacyjnych wychowania przedszkolnego prowadzonych zgodnie z przyjętym programem wychowania przedszkolnego.

 

VII Cel główny:

 

Główny cel innowacji to integracja dzieci pochodzenia polskiego z dziećmi pochodzącymi z innych krajów wspólnoty, jak i dzieci z  poza Unii Europejskiej w celu ułatwienia im  zadomowienia się         w Polsce, wzajemnego poznania innych kultur i nawiązania więzi, które mogły by się przełożyć        w przyszłości do budowy bardziej tolerancyjnego i zróżnicowanego etnicznie polskiego społeczeństwa.  

 

VIII Cele szczegółowe:

 

a) Rozpoznaje różne regiony Polski, zna nazwy największych miast i rzek polskich.

b) Odnosi się z szacunkiem do problematyki poznawania życia ludzi innych narodowości.

c)Wie, czym są symbole narodowe.

d) Poznaje zwyczaje, tradycje  i wartości charakterystyczne dla krajów Unii Europejskiej.

e) Zna i nazywa symbole własnego kraju (barwy, hymn, godło).

f) Umie opowiedzieć o  zwyczajach, tradycjach  i wartościach charakterystycznych dla kraju swojego pochodzenia.

g)Zna niektórych europejskich autorów (głównie tworzących dla dzieci).

h) Umie wymienić ciekawostki kulinarne poszczególnych krajów.

i) Rozpoznaje niektóre symbole narodowe innych krajów Unii Europejskiej.

j) Zna sławnych ludzi z  Unii Europejskiej i  kraju swojego pochodzenia.

k) Słucha wybranych utworów kompozytorów europejskich.

m) Potrafi wykonać układ taneczny dostosowany do jego możliwości charakterystyczny dla danego kraju.

n) Wymienia najciekawsze i najbardziej znane zabytki innych krajów.

o) Zna język polski w stopniu podstawowym (dla dzieci nie polskiego pochodzenia), zna kilka zwrotów w języku obcym kolegów i koleżanek z klasy (dla dzieci polskiego pochodzenia).

 

IX Przewidywane efekty wprowadzenia innowacji:

 

1Korzyści dla dzieci:

 

a)otwartość na nowe wyzwania.

b)rozwój samodzielności.

c)wzbogacą słownictwo.

d)rozwiną umiejętności interpersonalne oraz komunikowania się .

e)zaszczepienie w dziecku elementów otwartości i tolerancji.

f)chętniej korzystać będą z książeczek i bajek.

g)jest tolerancyjny

2Korzyści dla rodziców:

 

a)ułatwienie rodzicom integracji swoich dzieci w społeczeństwem wieloetnicznym.

b)włączenie  się w proces dydaktyczno-wychowawczy  przedszkola.

 

3Korzyści dla nauczycieli/ przedszkola:

 

a)stworzenie twórczej atmosfery w przedszkolu.

b)budowanie szacunku do innych.

c)zacieśnienie współpracy z rodzicami dzieci .

d)współpraca z innymi partnerami środowiskowymi.

e)dobre przygotowanie do kolejnego etapu edukacyjnego.

 

X Warunki i sposoby realizacji preorientacji zawodowej w przedszkolu:

 

Określone w programie cele przewidziane są do realizacji:

a) podczas zajęć wychowania przedszkolnego (w ramach realizacji podstawy programowej).

b) podczas działań, które wynikają z rozporządzenia w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej, a które prowadzone są przez nauczycieli                                          i specjalistów.

c) podczas innych działań związanych z  zawodową realizowanych w przedszkolu i poza nim (np. konkurs taneczny, spotkania z przedstawicielami różnych grup etnicznych zamieszkałych na terenie naszego kraju  np. polskich tatarów, diaspory wietnamskiej, diaspory żydowskiej, itd.

 

 

XI Ewaluacja programu:

 

Aby przekonać się, czy proponowany program autorski ma pożądany wpływ na dzieci, konieczne jest przeprowadzenie ewaluacji,  daje to szansę na podniesienie efektów pracy                   i eliminacje ewentualnych błędów. Weryfikacja może się odbywać poprzeć:

a) obserwację.

b) pytania ewaluacyjne do dzieci (dotyczące zrozumienia przekazywanych treści, potrzeby kontynuowania/poszerzenia tematu, atrakcyjności zajęć).

c) ankiecie rysunkowej dla dzieci.

d) autorefleksji i samoocenie uczestników (swobodne wypowiedzi na zakończenie zajęć                    z wykorzystaniem głównie skojarzeń i myślenia analogicznego).

e) zbieraniu opinii i informacji zwrotnych od rodziców.

 

XII Wybrane treści z programu wychowania przedszkolnego „Kocham przedszkole” M. A. Pleskot i A. Staszewskiej – Mieszek:

1.  

• wiek
• Nabywa doświadczenia i uczy się
• Utrwala  i pogłębia swoja wiedzę i doświadczenia
• Rozumie i potrafi wykorzystać swoją wiedzę i umiejętności
• Ja w grupie, ja w rodzinie, ja w przedszkolu (poznanie własnych zasobów)
•  
• 3-4 latek
• Uczy się zasad obowiązujących w przedszkolu:
• – odkłada zabawki na swoje miejsce– zna swoje miejsce w szatni, przy stoliku
• – rozpoznaje swój znaczek
• – odkłada swoje rzeczy, ubrania na wyznaczone miejsce
• – stara się zgodnie bawić z innymi dziećmi– zwraca się do kolegów i koleżanek po imieniu
• – słucha nauczyciela
• – zwraca się o pomoc w trudnych sytuacjach do opiekunów
• Uczy się rozpoznawać emocje u innych osób.
• Uczy się rozróżniać dobre zachowanie od złego.
• Podaje swoje imię  i nazwisko.
• Wskazuje części ciała i je nazywa.
• Określa swoją płeć. Określa swoje emocje: jestem wesoły, smutny, zły oraz wskazuje je na piktogramach.
• Opowiada o ważnych wydarzeniach z życia rodziny.
• Poznaje różne zawody.
•  
• 4-5 latek
• Uczy się rozumieć, jaką wartość w życiu ma miłość i przyjaźń.
• Podaje kilka informacji na swój temat: imię i nazwisko, płeć, co najbardziej lubi robić, jeść itp.
• Dostrzega, że ludzie różnią się: wyglądem, zainteresowaniami, krajem pochodzenia. Przestrzega zasad obowiązujących w grupie przedszkolnej i stara się ich przestrzegać.
• Dba o porządek w sali. Utrzymuje porządek na swojej półce/w szufladzie.
• Zwraca się do dzieci po imieniu.
• Respektuje polecenia nauczyciela.          
• Stosuje zwroty grzecznościowe stosownie do sytuacji: dzień dobry, do widzenia, proszę, dziękuję, przepraszam. Bierze udział w działaniach grupowych organizowanych przez nauczyciela. Pełni obowiązki przydzielone przez nauczyciela.
• Wyraża swoje zdanie na określony temat.
• Słucha, co mówią inni rówieśnicy, nauczyciel i dorośli.
• Pracuje w parze oraz w grupie kilkuosobowej – potrafi podporządkować się przyjętym regułom współpracy z innymi. Opowiada o pracy wykonywanej przez swoich rodziców
• Rozumie, że należy pomagać swoim bliskim oraz kolegom i koleżankom, okazuje im życzliwość.
•  
• 5-6 latek
• Stara się panować nad swoimi emocjami i sposobem ich wyrażania.
• Próbuje samodzielnie poradzić sobie w trudnych sytuacjach.
• Poznaje swoje otoczenie, tradycje, ważne miejsca w okolicy, gdzie mieszka.
• Stara się pogodzić z porażką oraz cieszy się z sukcesów kolegów i koleżanek.
• Potrafi się przedstawić oraz powiedzieć kilka słów na swój temat: opisać wygląd, zainteresowania, przedstawić ulubionych bohaterów z książek i bajek
• • Zna swój adres i wie, w jakich sytuacjach może go podać
• • Zna zasady obowiązujące w grupie przedszkolnej, przedszkolu i przestrzega ich i rozumie zasadność ich przestrzegania
• • Rozumie, jak należy się zachować w określonych sytuacjach:
• – stosuje zwroty grzecznościowe
• – okazuje szacunek osobom starszym
• – zwraca się do osób dorosłych i prosi o pomoc w trudnych sytuacjach
• • Odpowiedzialnie wykonuje powierzone mu zadania, np. pełnienie dyżuru.
• • Potrafi wyrażać swoje emocje werbalnie i niewerbalnie, np. radość, smutek, złość zdziwienie, strach, oraz rozpoznawać je u innych osób.
• • Słucha z uwagą innych osób.
• • Rozumie, jakie sytuacje mogą sprawić komuś radość lub smutek.
• • Rozróżnia dobro od zła, potrafi podać przykłady właściwego oraz niewłaściwego zachowania.
• • Słucha poleceń nauczyciela
• • Pracuje w parze oraz w grupie kilkuosobowej.
• Szanuje czyjąś prywatność i nie bierze czyichś rzeczy bez pytania
• • Dba o zabawki i inne przedmioty ze swojego otoczenia.
• • Przestrzega zasad zachowania się w miejscach publicznych:
• – zachowuje ciszę
• – nie śmieci
• • Jest tolerancyjny wobec innych.
• • Nie chwali się swoimi zabawkami i możliwościami, chętnie dzieli się z innymi.
• Przestrzega zasad i dba o bezpieczeństwo swoje i innych (Świat zawodów i rynek pracy)
•  
• 3-4 latek
• • Poznaje zasady bezpiecznego zachowania obowiązujące w przedszkolu, najbliższym otoczeniu i w miejscach użyteczności publicznej:
• – poznaje pomieszczenia, teren przedszkola i uczy się bezpiecznego poruszania się po nim oraz podstawowych symboli i oznakowania drogi ewakuacyjnej w przedszkolu
• – stara się zapamiętać najważniejsze numery alarmowe i uczy się, kiedy należy ich użyć
• • Uczy się, jak należy właściwie postępować w konkretnych sytuacjach zagrażających bezpieczeństwu, zdrowiu i życiu:
• – poznaje, na jakie zagrożenia jest narażone ze strony ludzi, zwierząt i roślin
• – uczy się dostrzegać zagrożenia płynące z niewłaściwego używania: lekarstw, środków

]chemicznych, przedmiotów niebezpiecznych i niewiadomego pochodzenia

• – orientuje się w zagrożeniach związanych z gorącą wodą, ogniem, gorącym tłuszczem itp.
• – poznaje zasady zachowania się w niebezpiecznych miejscach, np. w pobliżu zbiorników wodnych, terenu budowy, jezdni
• – poznaje zasady zachowania się w niebezpiecznych sytuacjach, takich jak pożar,
• powódź, duże skupisko ludzi
• – poznaje zasady zachowania się podczas niebezpiecznych zjawisk atmosferycznych, takich jak burza, wichura, śnieżyca, silny mróz, grad, ulewa, sztorm
• – poznaje, jakie niebezpieczeństwo może grozić przez niewłaściwe korzystanie z internetu,
• w tym poza kontrolą dorosłych
• • Uczy się podstawowych zasad i przepisów ruchu drogowego:
• – poznaje podstawowe zasady poruszania się po drogach w terenie zabudowanym                 i niezabudowanym
• - stosuje się do zasady ruchu prawą stroną chodnika
• – orientuje się w podstawowych oznakowaniach i symbolice przejścia dla pieszych: zebra, znaki drogowe, sygnalizacja świetlna dla pieszych
• • Poznaje zasady właściwego zachowania się i bezpiecznego korzystania ze środków transportu:
• – poznaje zagrożenia i podstawowe przepisy bezpieczeństwa obowiązujące w środkach transportu lądowego, wodnego i powietrznego
• – stara się stosować główne zasady zachowania się podczas jazdy środkami komunikacji miejskiej, np. kasuje bilet, rozumie sygnał dźwiękowy zapewniający bezpieczne wsiadanie    i wysiadanie, ustępuje miejsca osobom starszym i chorym, zachowuje się spokojnie
• – stara się zgłaszać dorosłemu złe samopoczucie wynikające np. z choroby lokomocyjnej
• – poznaje podstawowe wyposażenie i zastosowanie apteczki pierwszej pomocy
• Przestrzega zasad bezpieczeństwa i respektuje zakazy w różnych sytuacjach życiowych:
• – nie zbliża się do nieznanych zwierząt
• – nie dotyka nieznanych roślin
• – nie bawi się nieznanymi przedmiotami
• – nie bawi się zapałkami i nie zbliża się do źródeł ognia, np. do świeczki, palnika gazowego,
• – nie dotyka i nie spożywa lekarstw bez kontroli dorosłych
• – nie dotyka środków chemicznych
• – nie je nieznanych owoców, w tym owoców leśnych, grzybów, bez zgody dorosłych
• – nie dotyka urządzeń elektrycznych bez zgody dorosłych
• – respektuje zakaz zabawy w pobliżu jezdni, przejazdu kolejowego i innych tras komunikacyjnych
• – wie, jak należy bawić się zabawkami zgodnie z ich przeznaczeniem, nie wkłada do ust, nosa i uszu drobnych elementów
• – nie oddala się od grupy i opiekunów na terenie przedszkola i poza nim
• – stosuje się do zasad właściwego zachowania się podczas przechodzenia przez jezdnię.
• • Stara się pamiętać, do kogo może zwrócić się o pomoc w sytuacji zagrożenia, są to np. najbliżsi, nauczyciel, policjant, strażak.
• Wie, że nie wolno poruszać się po ulicy i przechodzić przez jezdnię bez opieki osoby dorosłej.
• • Orientuje się, do czego służą odblaski.
• • Wie, że podczas jazdy samochodem musi siedzieć w specjalnym, odpowiednio dobranym foteliku.
•  
• 4-5latek
• Uczy się właściwego oceniania, czy dana zabawa lub zachowanie innych dzieci i dorosłych są bezpieczne dla zdrowia i życia.
• • Potrafi wypowiedzieć się na temat roli i pracy przedstawicieli służb, np. policjanta, lekarza, strażaka, ratownika wodnego, górskiego
•  
• 5-6 latek
• Uczy się przewidywać niebezpieczne sytuacje w różnych miejscach (w pomieszczeniu i na drodze) i stara się wskazywać właściwe sposoby postępowania
• • Uczy się odczytywać znaczenie wybranych znaków BHP na opakowaniach, sprzętach,      w otoczeniu
• Potrafi dokonać właściwej oceny zachowania innych w różnych sytuacjach: na drodze,       w pobliżu tras komunikacyjnych, w środkach transportu, podczas jazdy rowerem
• • Naśladuje i odtwarza w zabawach prawidłowe zachowania podczas np. ataku psa, burzy, udzielenia pierwszej pomocy w prostych sytuacjach (skaleczenie, otarcie)
•  
• Ma świadomość i rozumie, co oznacza ponosić odpowiedzialność za bezpieczeństwo własne i innych osób z najbliższego otoczenia, np. dzieci z młodszej grup, bliskiej osoby
• • Wykazuje się roztropnością w sytuacjach trudnych, takich jak awaria, wypadek, pożar, niebezpieczne zjawiska atmosferyczne, i umie właściwie zareagować, np. wezwać pomoc, zadzwonić pod numer alarmowy
• • Rozumie i uzasadnia, jaki rodzaj służb ratowniczych może udzielić pomocy w konkretnych sytuacjach trudnych i niebezpiecznych, rozpoznaje umundurowanie oznakowanie i pojazdy służb ratowniczych
• • Zna i przestrzega zasad i obowiązków pieszego – uczestnika ruchu drogowego: wie, jak należy poruszać się po ulicach, respektuje nakaz chodzenia lewym poboczem na drogach bez chodnika, rozumie, dlaczego musi być widoczny na drodze i stosuje elementy odblaskowe w swoim ubiorze, umie bezpiecznie przechodzić przez jezdnię
• Zna i prawidłowo rozpoznaje sygnały dźwiękowe na drodze, podstawowe znaki drogowe poziome i pionowe, dotyczące np. pieszych, rowerzystów, sygnały policjanta kierującego ruchem
• • Przestrzega bezwzględnej zasady ograniczonego zaufania w stosunku do osób obcych         i wie, na jakie zachowania nie może wyrażać zgody
• • Rozumie i potrafi określić, jakie są zagrożenia ze świata roślin i zwierząt dla zdrowia         i życia swojego oraz innych osób
• • Uzasadnia, dlaczego należy unikać prowokowania i rozdrażniania zwierząt, w tym leśnych, hodowlanych, a nawet znanych i oswojonych
• • Zna zagrożenia i wyjaśnia konsekwencje samodzielnego zażywania lekarstw, używania lub spożywania środków chemicznych, otwierania przypadkowo znalezionych opakowań itp.

 

 

 

 

 

 

 

XIII Przykładowe tematy do realizowanych treści:

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

XIV Bibliografia:

 

1. Azja i Afryka: religie-kultury-języki, red. Klimiuk M., Warszawa 2013. 

2. Bajki europejskie, red. Wróbel J., Gliwice 2001.

3.Bazaniak J., Inność obiektem tolerancji. Kształtowanie postaw tolerancyjnych u dzieci w wieku wczesnoszkolnym w ich środowisku edukacyjnym, „Poznańskie studia teologiczne” t.23 2009,          s. 223–257.

4. Berdychowska B., Ukraiński krąg, „Kultury” nr8/9 2004.

5. Integracja europejska, red. Wosia J., Warszawa 2004.

6. Krzyżewska J., Aktywizujące metody i techniki w edukacji wczesnoszkolnej, t. 1, Suwałki 2000.

7. Podwysowcka J., Znaczenie edukacji regionalnej w rozwijaniu postawy tolerancji wśród dzieci    i młodzieży, [w:] PRACE NAUKOWE Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie. Rocznik Polsko-Ukraiński,  red. Rędziński K.: Herciuk D., t. XIX, Częstochowa – Lwów – Kijów 2017.

w społeczeństwie globalnym

8. Woźniak-Bobińska M., Bliski Wschód w świecie: historia, polityka, kultura, Łódź 2021.