Innowacja - Preorientacja zawodowa w przedszkolu - poznajey zawody wokół nas
GMINNE PRZEDSZKOLE W KRUSZYNIE
Innowacja pedagogiczna
„Kim będę w przyszłości? – zawody wokół nas”
- Nazwa innowacji: „Kim będę w przyszłości? – zawody wokół nas”
- Rodzaj innowacji: innowacja o charakterze programowo – metodycznym
- Zakres innowacji:
- Autor innowacji: Sylwia Janusiak
- Osoby realizujące innowację: dyrektor oraz wychowawcy grup
- Miejsce realizacji innowacji – Gminne Przedszkole w Kruszynie, ul. Kościelna 70
- Czas realizacji: od 1 października 2019 r.
- Adresaci innowacji – dzieci w wieku przedszkolnym
- Koszty i źródła realizacji: środki własne.
- Uzasadnienie wprowadzenia innowacji
Innowacja pedagogiczna: „Kim będę w przyszłości? – zawody wokół nas. Preorientacja zawodowa dzieci w wieku przedszkolnym” została napisana w oparciu o rozporządzenie MEN z dnia 12 lutego 2019 r. w sprawie doradztwa zawodowego (Dz. U. z 2019 r. poz. 325).
Prowadzenie działań związanych z preorientacją zawodową w przedszkolu reguluje m.in. ustawa z dnia 14 grudnia 2016 r. Prawo oświatowe - art. 26a. 1. mówiący: „Przedszkola, oddziały przedszkolne w szkołach podstawowych i inne formy wychowania przedszkolnego oraz szkoły, z wyjątkiem szkół artystycznych, prowadzą zaplanowane i systematyczne działania w zakresie doradztwa zawodowego, w celu wspierania dzieci i uczniów w procesie rozpoznawania zainteresowań i predyspozycji zawodowych oraz podejmowania świadomych decyzji edukacyjnych i zawodowych, w tym przygotowania do wyboru kolejnego etapu kształcenia i zawodu, polegające w szczególności na prowadzeniu preorientacji zawodowej, która ma na celu zapoznanie dzieci z wybranymi zawodami, kształtowanie pozytywnych postaw wobec pracy i edukacji oraz pobudzanie, rozpoznawanie i rozwijanie ich zainteresowań i uzdolnień”.
- Treści programowe
W programie uwzględniono cztery obszary celów szczegółowych, które wyznaczają treści programowe załącznika do rozporządzenia o preorientacji zawodowej.
1. Poznawanie własnych zasobów, m.in.: zainteresowań, zdolności i uzdolnień, mocnych i słabych stron jako potencjalnych obszarów do rozwoju, ograniczeń, kompetencji (wiedzy, umiejętności i postaw), wartości, predyspozycji zawodowych, stanu zdrowia.
2. Świat zawodów i rynek pracy, m.in.: poznawanie zawodów, wyszukiwanie oraz przetwarzanie informacji o zawodach i rynku pracy, umiejętność poruszania się po nim, poszukiwanie i utrzymanie pracy.
3. Rynek edukacyjny i uczenie się przez całe życie, m.in.: znajomość systemu edukacji i innych form uczenia się, wyszukiwanie oraz przetwarzanie informacji o formach i placówkach kształcenia, uczenie się przez całe życie.
4. Planowanie własnego rozwoju i podejmowanie decyzji edukacyjno-zawodowych, m.in.: planowanie ścieżki edukacyjnej i zawodowej z przygotowaniem do zdobywania doświadczenia zawodowego oraz refleksji nad nim, podejmowanie i zmiany decyzji dotyczących edukacji i pracy, korzystanie z całożyciowego poradnictwa kariery.
Treści programowe z zakresu doradztwa zawodowego.
(załącznik nr 1 do rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 12 lutego 2019 r. poz. 325)
Kończąc wychowanie przedszkolne i rozpoczynając naukę w szkole, w obszarach:
1. POZNANIE SIEBIE – dziecko:
1.1 określa, co lubi robić;
1.2 podaje przykłady różnych zainteresowań;
1.3 określa, co robi dobrze;
1.4 podejmuje działania i opisuje, co z nich wyniknęło dla niego i dla innych;
2. SWIAT ZAWODÓW I RYNEK PRACY – dziecko:
2.1 odgrywa różne role zawodowe w zabawie;
2.2 podaje nazwy zawodów wykonywanych przez osoby w jego najbliższym otoczeniu i nazwy tych zawodów, które wzbudziły jego zainteresowanie, oraz identyfikuje i opisuje czynności zawodowe wykonywane przez te osoby;
2.3 wskazuje zawody zaangażowane w powstawanie produktów codziennego użytku oraz w zdarzenia, w których uczestniczy (zakupy, koncert, poczta...);
2.4 podejmuje próby posługiwania się przyborami i narzędziami zgodnie z ich przeznaczeniem oraz w sposób twórczy i niekonwencjonalny;
2.5 opowiada o sobie w grupie rówieśniczej.
3. RYNEK EDUKACYJNY I UCZENIE SIE PRZEZ CAŁE ZYCIE – dziecko:
3.1 nazywa etapy edukacji (bez konieczności zachowania kolejności chronologicznej);
3.2 nazywa czynności, których lubi się uczyć.
4. PLANOWANIE WŁASNEGO ROZWOJU I PODEJMOWANIE DECYZJI EDUKACYJNO-ZAWODOWYCH – dziecko:
4.1 opowiada, kim chciałoby zostać;
4.2 na miarę swoich możliwości planuje własne działania (lub działania grupy) poprzez wskazanie pojedynczych czynności i zadań niezbędnych do realizacji celu;
4.3 podejmuje próby decydowania w ważnych dla niego sprawach (indywidualnie i w ramach grupy).
- Założenia innowacji
Nauczyciele prowadzący zajęcia w przedszkolu realizują treści innowacji na zajęciach edukacyjnych wychowania przedszkolnego prowadzonych zgodnie z przyjętym programem wychowania przedszkolnego, a także w ramach wizyt zawodoznawczych, mających na celu poznanie przez dzieci środowiska pracy w wybranych zawodach, organizowanych u pracodawców, w szkołach prowadzących kształcenie zawodowe lub placówkach i innych zakładach umożliwiających uzyskanie i uzupełnienie wiedzy, umiejętności i kwalifikacji zawodowych.
- Cel główny:
Główny cel innowacji to zapoznanie dzieci z wybranymi zawodami i środowiskiem pracy, kształtowanie pozytywnej i proaktywnej postawy dzieci wobec pracy, a także pobudzanie i rozwijanie zainteresowań dzieci oraz kształtowanie u dziecka pozytywnego stosunku do nauki oraz rozwijanie ciekawości w poznawaniu otaczającego świata.
- Cele szczegółowe:
- tworzenie warunków do różnorodnej aktywności dzieci w toku realizacji zadań stawianych przez nauczyciela,
- przekazywanie za pośrednictwem literatury wiedzy na temat zawodów,
- poznawanie pracy zawodowej własnych rodziców oraz rodziców innych dzieci
- poszerzanie zasobu słownictwa związanego z określonym zawodem
- kształcenie u dzieci umiejętności słuchania,
- rozwijanie samodzielności, kreatywności i innowacyjności dzieci,
- budzenie zaciekawienia zawodem przez zabawy, piosenki, twórczość plastyczną,
- włączenie w życie przedszkola rodziców oraz przedstawicieli środowiska lokalnego,
- promocja przedszkola,
- rozwijanie współpracy między nauczycielami,
- rozwijanie przedsiębiorczości i kompetencji cyfrowych dzieci i nauczycieli.
- Przewidywane efekty wprowadzenia innowacji
Korzyści dla dzieci:
- poznają wybrane zawody i ich atrybuty
- otwartość na nowe wyzwania
- rozwój samodzielności
- wzbogacą słownictwo
- dostrzegą znaczenie pracy w życiu człowieka
- chętniej korzystać będą z książeczek i bajek
- rozwiną umiejętności interpersonalne oraz komunikowania się
- recytować będą z pamięci wiersze lub ich fragmenty
- wezmą udział w organizowaniu przedstawień teatralnych
- tworzyć będą prace plastyczne inspirowane literaturą dziecięcą, a dotyczącą zawodów i ich atrybutów
Korzyści dla rodziców:
- więcej czasu poświęcą dziecku w domu
- wzmocnią więzi emocjonalne
- włączą się w proces dydaktyczno-wychowawczy przedszkola
Korzyści dla nauczycieli/ przedszkola:
- poszerzenie wiedzy nauczycieli na temat rozwoju dziecka
- preorientacja zawodowa przedszkolaków realizowana w innowacyjny sposób
- stworzenie twórczej atmosfery w przedszkolu
- zacieśnienie współpracy z rodzicami dzieci
- współpraca z innymi partnerami środowiskowymi
- budowanie szacunku do innych i do pracy
- dobre przygotowanie do kolejnego etapu edukacyjnego.
- Warunki i sposoby realizacji preorientacji zawodowej w przedszkolu:
Określone w programie cele przewidziane są do realizacji:
a. podczas zajęć wychowania przedszkolnego (w ramach realizacji podstawy programowej);
b. podczas działań, które wynikają z rozporządzenia w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej, a które prowadzone są przez nauczycieli i specjalistów;
c. podczas innych działań związanych z preorientacją zawodową realizowanych w przedszkolu i poza nim (np. Talent Show, spotkania z pasjonatami i przedstawicielami różnych zawodów, wycieczki do zakładów pracy).
W realizację programu preorientacji zawodowej powinno zostać włączone otoczenie społeczno-gospodarcze, w szczególności rodzice oraz przedstawiciele zakładów pracy i pracodawców, a także instytucji edukacyjnych oraz instytucji działających na rynku pracy.
Preorientacja zawodowa powinna być ukierunkowana na kształtowanie:
a. proaktywnych postaw dzieci wobec pracy i edukacji ze zwróceniem uwagi na zasady etyki pracy jako fundamentu aktywności zawodowej;
b. sprawczości, tj. przekonania, ze są podmiotami własnych działań i są zdolni do wprowadzania zmian w swoim bliższym i dalszym otoczeniu;
c. samodzielności i samoobsługi oraz kształtowania takich cech jak utrzymanie ładu, doprowadzanie podejmowanych prac do końca i porządkowanie miejsca pracy;
d. szacunku do pracy innych;
e. umiejętności współdziałania.
Działania realizowane w ramach preorientacji zawodowej powinny wspierać eliminowanie stereotypów dotyczących ról społecznych i zawodowych.
Preorientacja zawodowa powinna być stałą perspektywa prowadzenia wychowania przedszkolnego w ciągu dnia, w trakcie swobodnych zajęć dzieci w kącikach tematycznych oraz w czasie zajęć dotyczących poznawania zawodów najbliższych dziecku. W czasie zajęć dzieci powinny poszerzać świadomość dotyczącą świata zawodów z wykorzystaniem prostych zabaw, np. „Kto to zrobił?” (dzieci wspólnie z nauczycielem identyfikują osoby i zawody, „Jedziemy autobusem” (Kto prowadzi? Kto wyprodukował…? Kto posprzątał…?), memo (dopasowywanie atrybutów do zawodów).
Zadania z zakresu preorientacji zawodowej realizuje nauczyciel wychowania przedszkolnego, organizując zajęcia i wycieczki (np. do zakładów pracy), spotkania z przedstawicielami różnych zawodów. Do działań z preorientacji zawodowej rekomendowane są metody aktywizujące dobierane z uwzględnieniem m.in.: wieku uczestników, typu zajęć oraz celów, jakie maja być osiągnięte. Wskazane jest wykorzystanie elementów metody projektu pozwalające na samodzielne formułowanie problemów przez dzieci oraz interdyscyplinarne poszukiwanie rozwiązań. Realizacja innowacji pozwala dostrzec dzieciom związki miedzy różnymi dziedzinami wiedzy, przygotowuje do przyszłego kooperatywnego uczenia się oraz autorskiego tworzenia schematów poznawczych stanowiących fundamenty dla dalszej edukacji.
Efektywność realizacji wyznaczonych celów warunkowana jest pozyskaniem do współpracy rodziców dzieci. Wsparcie ze strony rodziców poprzedzone zaznajomieniem ich z idea preorientacji zawodowej wzmacnia działania przedszkola w tym obszarze, a przede wszystkim utrwala kształtowane postawy oraz samodzielność i poczucie sprawstwa u dzieci. Spotkania z rodzicami służą poszerzaniu świadomości w zakresie zadań i możliwości rozwojowych ich dzieci. Pozyskanie rodziców do współpracy w obszarze preorientacji zawodowej, gwarantuje możliwość szerszej współpracy ze środowiskiem lokalnym, np. spotkania z przedstawicielami różnych zawodów, organizacja wycieczek do zakładów pracy czy organizacja spotkań z pasjonatami.
- Ewaluacja programu
Ewaluacja programu daje szansę na podniesienie efektów pracy. Założone cele programu powinny podlegać weryfikacji, a wiec ocenie, w jakim stopniu zostały one zrealizowane dzięki podjętym działaniom. Może się to odbywać poprzez:
• pytania ewaluacyjne do dzieci (dotyczące zrozumienia przekazywanych treści, potrzeby kontynuowania/poszerzenia tematu, atrakcyjności zajęć);
• autorefleksje i samoocenę uczestników (swobodne wypowiedzi na zakończenie zajęć z wykorzystaniem głównie skojarzeń i myślenia analogicznego);
• zbieranie opinii i informacji zwrotnych od rodziców;
• analizę prac dzieci, wykonanych w ramach działań z zakresu preorientacji zawodowej.
Proponowane do ewaluacji techniki: metaplan, analiza dokumentacji (dzienniki – tematy zajęć), analiza wytworów dzieci.
- Przykładowe tematy do realizowanych treści:
1. POZNANIE WŁASNYCH ZASOBÓW – dziecko:
1.1 określa, co lubi robić:
• Moje pierwsze portfolio
1.2 podaje przykłady różnych zainteresowań
• Urządzamy kąciki zainteresowań
• Moje życie to pasja
1.3 określa, co robi dobrze
• Moje pierwsze portfolio
1.4 podejmuje działania i opisuje, co z nich wyniknęło dla niego i dla innych
• Dzień inny niż wszystkie, czyli: „Co tu robić? W co się bawić?
1.5 opowiada o sobie w grupie rówieśniczej
• Pokaz naszych zainteresowań
2. ŚWIAT ZAWODÓW I RYNEK PRACY – dziecko:
2.1 odgrywa różne role zawodowe w zabawie
• Zobacz, jak wygląda świat
2.2 podaje nazwy zawodów wykonywanych przez osoby w jego najbliższym otoczeniu i te, które wzbudziły
jego zainteresowanie, oraz identyfikuje i opisuje czynności zawodowe wykonywane przez te osoby
• Praca dla innych
• Przewodnik po zawodach
• Wszyscy dla wszystkich
• Zielono mi!
• Zobacz, jak wygląda świat
• Wiem, kto pracuje w przedszkolu
2.3 opisuje różne funkcje pracy wykonywanej przez człowieka na wybranych przykładach
• W zagadce ukryty jest zawód
• Wiem, kto pracuje w przedszkolu
2.4 wskazuje zawody zaangażowane w powstawanie produktów codziennego użytku oraz w zdarzenia,
w których uczestniczy (zakupy, koncert, poczta…)
• Co potrafią sprawne ręce
• W zagadce ukryty jest zawód
• Wszyscy dla wszystkich
2.5 wskazuje związki pomiędzy zainteresowaniami, a pracą zawodową na wybranym przez siebie przykładzie
• Moje życie to pasja
2.6 podejmuje próby posługiwania przyborami i narzędziami zgodnie z ich przeznaczeniem oraz w sposób
twórczy i niekonwencjonalny
• Jestem twórcą!
• Co potrafią sprawne ręce
3. RYNEK EDUKACYJNY I UCZENIE SIĘ PRZEZ CAŁE ŻYCIE – dziecko:
3.1 nazywa etapy edukacji (bez konieczności zachowania kolejności chronologicznej)
• Jak jest w szkole
• Gdy będę większy to...
3.2 nazywa czynności, których lubi się uczyć
• U źródeł wiedzy!
4. PLANOWANIE WŁASNEGO ROZWOJU I PODEJMOWANIE DECYZJI EDUKACYJNO-ZAWODOWYCH – dziecko:
4.1 opowiada, kim chciałoby zostać
• Kim chcę zostać w przyszłości?
4.2 na miarę swoich możliwości planuje własne działania (lub działania grupy) poprzez wskazanie pojedynczych
czynności i zadań niezbędnych do realizacji celu
• Mój pokój mój świat
• Urządzamy kąciki zainteresowań
• Jak jest w szkole
• Plejada zainteresowań
4.3 podejmuje próby decydowania w ważnych dla niego sprawach (indywidualnie i w ramach działań grupy)
• Dzień inny niż wszystkie, czyli: „Co tu robić? W co się bawić?”
- Preorientacja zawodowa a podstawa programowa wychowania przedszkolnego
Wybrane treści z podstawy programowej:
I. Fizyczny obszar rozwoju dziecka. dziecko przygotowane do nauki w szkole:
6) inicjuje zabawy konstrukcyjne, majsterkuje, buduje, wykorzystując zabawki, materiały użytkowe, w tym materiał naturalny;
II. Emocjonalny obszar rozwoju dziecka. Dziecko przygotowane do podjęcia nauki w szkole:
1) rozpoznaje i nazywa podstawowe emocje, próbuje radzić sobie z ich przeżywaniem;
2) szanuje emocje swoje i innych osób;
3) przeżywa emocje w sposób umożliwiający mu adaptację w nowym otoczeniu, np. w nowej grupie dzieci, nowej grupie starszych dzieci, a także w nowej grupie dzieci i osób dorosłych;
4) przedstawia swoje emocje i uczucia, używając charakterystycznych dla dziecka form wyrazu.
III. Społeczny obszar rozwoju dziecka. Dziecko przygotowane do podjęcia nauki w szkole:
1) przejawia poczucie własnej wartości jako osoby, wyraża szacunek wobec innych osób i przestrzegając tych wartości, nawiązuje relacje rówieśnicze;
2) odczuwa i wyjaśnia swoją przynależność do rodziny, narodu, grupy przedszkolnej, grupy chłopców, grupy dziewczynek oraz innych grup, np. grupy teatralnej, grupy sportowej;
5) ocenia swoje zachowanie w kontekście podjętych czynności i zadań oraz przyjętych norm grupowych; przyjmuje, respektuje i tworzy zasady zabawy w grupie, współdziała z dziećmi w zabawie, pracach użytecznych, podczas odpoczynku;
7) respektuje prawa i obowiązki swoje oraz innych osób, zwracając uwagę na ich indywidualne potrzeby.
IV. Poznawczy obszar rozwoju dziecka. Dziecko przygotowane do podjęcia nauki w szkole:
1) wyraża swoje rozumienie świata, zjawisk i rzeczy znajdujących się w bliskim otoczeniu za pomocą komunikatów pozawerbalnych: tańca, intencjonalnego ruchu, gestów, impresji plastycznych, technicznych, teatralnych, mimicznych, konstrukcji i modeli z tworzyw i materiału naturalnego;
2) wyraża swoje rozumienie świata, zjawisk i rzeczy znajdujących się w bliskim otoczeniu za pomocą języka mówionego, posługuje się językiem polskim w mowie zrozumiałej dla dzieci i osób dorosłych, mówi płynnie, wyraźnie, rytmicznie, poprawnie wypowiada ciche i głośne dźwięki mowy, rozróżnia głoski na początku i końcu w wybranych prostych fonetycznie słowach;
5) odpowiada na pytania, opowiada o zdarzeniach z przedszkola, objaśnia kolejność zdarzeń w prostych historyjkach obrazkowych, układa historyjki obrazkowe, recytuje wierszyki, układa i rozwiązuje zagadki;
11) wyraża ekspresję twórczą podczas czynności konstrukcyjnych i zabawy, zagospodarowuje przestrzeń, nadając znaczenie umieszczonym w niej przedmiotom, określa ich położenie, liczbę, kształt, wielkość, ciężar, porównuje przedmioty w swoim otoczeniu z uwagi na wybraną cechę;
19) podejmuje samodzielną aktywność poznawczą np. oglądanie książek, zagospodarowywanie przestrzeni własnymi pomysłami konstrukcyjnymi, korzystanie z nowoczesnej technologii itd.;
20) wskazuje zawody wykonywane przez rodziców i osoby z najbliższego otoczenia, wyjaśnia, czym zajmuje się osoba wykonująca dany zawód.
- Wybrane treści z programu wychowania przedszkolnego „Kocham przedszkole” M. A. Pleskot i A. Staszewskiej – Mieszek:
wiek
Nabywa doświadczenia i uczy się
Utrwala i pogłębia swoja wiedzę i doświadczenia
Rozumie i potrafi wykorzystać swoją wiedzę i umiejętności
Ja w grupie, ja w rodzinie, ja w przedszkolu (poznanie własnych zasobów)
3-4 latek
Uczy się zasad obowiązujących w przedszkolu:
– odkłada zabawki na swoje miejsce– zna swoje miejsce w szatni, przy stoliku
– rozpoznaje swój znaczek
– odkłada swoje rzeczy, ubrania na wyznaczone miejsce
– stara się zgodnie bawić z innymi dziećmi– zwraca się do kolegów i koleżanek po imieniu
– słucha nauczyciela
– zwraca się o pomoc w trudnych sytuacjach do opiekunów
Uczy się rozpoznawać emocje u innych osób.
Uczy się rozróżniać dobre zachowanie od złego.
Podaje swoje imię i nazwisko.
Wskazuje części ciała i je nazywa.
Określa swoją płeć. Określa swoje emocje: jestem wesoły, smutny, zły oraz wskazuje je na piktogramach.
Opowiada o ważnych wydarzeniach z życia rodziny.
Poznaje różne zawody.
4-5 latek
Uczy się rozumieć, jaką wartość w życiu ma miłość i przyjaźń.
Podaje kilka informacji na swój temat: imię i nazwisko, płeć, co najbardziej lubi robić, jeść itp.
Dostrzega, że ludzie różnią się: wyglądem, zainteresowaniami, krajem pochodzenia. Przestrzega zasad obowiązujących w grupie przedszkolnej i stara się ich przestrzegać.
Dba o porządek w sali. Utrzymuje porządek na swojej półce/w szufladzie.
Zwraca się do dzieci po imieniu.
Respektuje polecenia nauczyciela.
Stosuje zwroty grzecznościowe stosownie do sytuacji: dzień dobry, do widzenia, proszę, dziękuję, przepraszam. Bierze udział w działaniach grupowych organizowa-nych przez nauczyciela. Pełni obowiązki przydzielone przez nauczyciela.
Wyraża swoje zdanie na określony temat.
Słucha, co mówią inni rówieśnicy, nauczyciel i dorośli.
Pracuje w parze oraz w grupie kilkuosobowej – potrafi podporządkować się przyjętym regułom współpracy z innymi. Opowiada o pracy wykonywanej przez swoich rodziców
Rozumie, że należy pomagać swoim bliskim oraz kolegom i koleżankom, okazuje im życzliwość.
5-6 latek
Stara się panować nad swoimi emocjami i sposobem ich wyrażania.
Próbuje samodzielnie poradzić sobie w trudnych sytuacjach.
Poznaje swoje otoczenie, tradycje, ważne miejsca
w okolicy, gdzie mieszka.
Stara się pogodzić z porażką oraz cieszyć się z sukcesów kolegów i koleżanek.
Potrafi się przedstawić oraz powiedzieć kilka słów na swój temat: opisać wygląd,
zainteresowania, przedstawić ulubionych
bohaterów z książek i bajek
• Zna swój adres i wie, w jakich sytuacjach może go podać
• Zna zasady obowiązujące w grupie przedszkolnej,
przedszkolu i przestrzega ich
i rozumie zasadność ich przestrzegania
• Rozumie, jak należy się zachować w określonych
sytuacjach:
– stosuje zwroty grzecznościowe
– okazuje szacunek osobom starszym
– zwraca się do osób dorosłych i prosi o pomoc w trudnych sytuacjach
• Odpowiedzialnie wykonuje powierzone mu zadania, np. pełnienie dyżuru.
• Potrafi wyrażać swoje emocje werbalnie
i niewerbalnie, np. radość, smutek, złość, zdziwienie, strach, oraz rozpoznawać je
u innych osób.
• Słucha z uwagą innych osób.
• Rozumie, jakie sytuacje mogą sprawić komuś radość lub smutek.
• Rozróżnia dobro od zła, potrafi podać przykłady właściwego oraz niewłaściwego zachowania.
• Słucha poleceń nauczyciela
• Pracuje w parze oraz w grupie kilkuosobowej.
Szanuje czyjąś prywatność i nie bierze czyichś rzeczy bez pytania
• Dba o zabawki i inne przedmioty ze swojego
otoczenia.
• Przestrzega zasad zachowania się w miejscach
publicznych:
– zachowuje ciszę
– nie śmieci
• Jest tolerancyjny wobec innych.
• Nie chwali się swoimi zabawkami i możliwościami,
chętnie dzieli się z innymi.
Przestrzegam zasad i dbam o bezpieczeństwo swoje i innych (Świat zawodów i rynek pracy)
3-4 latek
• Poznaje zasady bezpiecznego zachowania obowiązujące w przedszkolu, najbliższym otoczeniu i w miejscach użyteczności publicznej:
– poznaje pomieszczenia, teren przedszkola i uczy się bezpiecznego poruszania się
po nim oraz podstawowych symboli i oznakowania drogi ewakuacyjnej w przedszkolu
– stara się zapamiętać najważniejsze numery
alarmowe i uczy się, kiedy należy ich użyć
• Uczy się, jak należy właściwie postępować w konkretnych sytuacjach zagrażających
bezpieczeństwu, zdrowiu i życiu:
– poznaje, na jakie zagrożenia jest narażone
ze strony ludzi, zwierząt i roślin
– uczy się dostrzegać zagrożenia płynące
z niewłaściwego używania: lekarstw, środków
chemicznych, przedmiotów niebezpiecznych i niewiadomego pochodzenia
– orientuje się w zagrożeniach związanych z gorącą wodą, ogniem, gorącym tłuszczem itp.
– poznaje zasady zachowania się w niebezpiecznych
miejscach, np. w pobliżu zbiorników wodnych, terenu budowy, jezdni
– poznaje zasady zachowania się w niebezpiecznych
sytuacjach, takich jak pożar,
powódź, duże skupisko ludzi
– poznaje zasady zachowania się podczas niebezpiecznych zjawisk atmosferycznych,
takich jak burza, wichura, śnieżyca, silny mróz, grad, ulewa, sztorm
– poznaje, jakie niebezpieczeństwo może
grozić przez niewłaściwe korzystanie z internetu,
w tym poza kontrolą dorosłych
• Uczy się podstawowych zasad i przepisów ruchu drogowego:
– poznaje podstawowe zasady poruszania się po drogach w terenie zabudowanym i niezabudowanym
- stosuje się do zasady ruchu prawą stroną chodnika
– orientuje się w podstawowych oznakowaniach i symbolice przejścia dla pieszych: zebra, znaki drogowe, sygnalizacja świetlna dla pieszych
• Poznaje zasady właściwego zachowania się i bezpiecznego korzystania ze środków transportu:
– poznaje zagrożenia i podstawowe przepisy bezpieczeństwa obowiązujące w środkach transportu lądowego, wodnego i powietrznego
– stara się stosować główne zasady zachowania się podczas jazdy środkami komunikacji
miejskiej, np. kasuje bilet, rozumie sygnał dźwiękowy zapewniający bezpieczne wsiadanie i wysiadanie, ustępuje miejsca osobom
starszym i chorym, zachowuje się spokojnie
– stara się zgłaszać dorosłemu złe samopoczucie wynikające np. z choroby lokomocyjnej
– poznaje podstawowe wyposażenie i zastosowanie
apteczki pierwszej pomocy
Przestrzega zasad bezpieczeństwa i respektuje zakazy w różnych sytuacjach życiowych:
– nie zbliża się do nieznanych zwierząt
– nie dotyka nieznanych roślin
– nie bawi się nieznanymi przedmiotami
– nie bawi się zapałkami i nie zbliża się do źródeł
ognia, np. do świeczki, palnika gazowego,
– nie dotyka i nie spożywa lekarstw bez kontroli
dorosłych
– nie dotyka środków chemicznych
– nie je nieznanych owoców, w tym owoców
leśnych, grzybów, bez zgody dorosłych
– nie dotyka urządzeń elektrycznych bez
zgody dorosłych
– respektuje zakaz zabawy w pobliżu jezdni,
przejazdu kolejowego i innych tras komunikacyjnych
– wie, jak należy bawić się zabawkami zgodnie
z ich przeznaczeniem, nie wkłada do ust,
nosa i uszu drobnych elementów
– nie oddala się od grupy i opiekunów na terenie
przedszkola i poza nim
– stosuje się do zasad właściwego zachowania
się podczas przechodzenia przez jezdnię.
• Stara się pamiętać, do kogo może zwrócić
się o pomoc w sytuacji zagrożenia, są to
np. najbliżsi, nauczyciel, policjant, strażak.
Wie, że nie wolno poruszać się po ulicy i przechodzić przez jezdnię bez opieki osoby dorosłej.
• Orientuje się, do czego służą odblaski.
• Wie, że podczas jazdy samochodem musi siedzieć w specjalnym, odpowiednio dobranym foteliku.
4-5latek
Uczy się właściwego oceniania, czy dana zabawa lub zachowanie innych dzieci i dorosłych są bezpieczne dla zdrowia i życia.
• Potrafi wypowiedzieć się na temat roli i pracy
przedstawicieli służb, np. policjanta, lekarza,
strażaka, ratownika wodnego, górskiego
5-6 latek
Uczy się przewidywać niebezpieczne sytuacje
w różnych miejscach (w pomieszczeniu
i na drodze) i stara się wskazywać właściwe
sposoby postępowania
• Uczy się odczytywać znaczenie wybranych
znaków BHP na opakowaniach, sprzętach,
w otoczeniu
Potrafi dokonać właściwej oceny zachowania innych w różnych sytuacjach: na drodze, w pobliżu tras komunikacyjnych, w środkach transportu, podczas jazdy rowerem
• Naśladuje i odtwarza w zabawach prawidłowe
zachowania podczas np. ataku psa, burzy, udzielenia pierwszej pomocy w prostych
sytuacjach (skaleczenie, otarcie)
Ma świadomość i rozumie, co oznacza ponosić
odpowiedzialność za bezpieczeństwo
własne i innych osób z najbliższego otoczenia,
np. dzieci z młodszej grup, bliskiej osoby
• Wykazuje się roztropnością w sytuacjach
trudnych, takich jak awaria, wypadek, pożar, niebezpieczne zjawiska atmosferyczne, i umie
właściwie zareagować, np. wezwać pomoc, zadzwonić pod numer alarmowy
• Rozumie i uzasadnia, jaki rodzaj służb ratowniczych
może udzielić pomocy w konkretnych sytuacjach trudnych i niebezpiecznych, rozpoznaje umundurowanie, oznakowanie i pojazdy
służb ratowniczych
• Zna i przestrzega zasad i obowiązków pieszego
– uczestnika ruchu drogowego: wie, jak należy
poruszać się po ulicach, respektuje nakaz
chodzenia lewym poboczem na drogach bez
chodnika, rozumie, dlaczego musi być widoczny
na drodze i stosuje elementy odblaskowe
w swoim ubiorze, umie bezpiecznie przechodzić
przez jezdnię
Zna i prawidłowo rozpoznaje sygnały dźwiękowe na drodze, podstawowe znaki drogowe
poziome i pionowe, dotyczące np. pieszych,
rowerzystów, sygnały policjanta kierującego
ruchem
• Przestrzega bezwzględnej zasady ograniczonego
zaufania w stosunku do osób obcych i wie, na jakie zachowania nie może wyrażać zgody
• Rozumie i potrafi określić, jakie są zagrożenia
ze świata roślin i zwierząt dla zdrowia i życia
swojego oraz innych osób
• Uzasadnia, dlaczego należy unikać prowokowania
i rozdrażniania zwierząt, w tym leśnych, hodowlanych, a nawet znanych i oswojonych
• Zna zagrożenia i wyjaśnia konsekwencje samodzielnego
zażywania lekarstw, używania lub spożywania środków chemicznych, otwierania przypadkowo znalezionych opakowań itp.
- Rozkład materiału z podziałem na terminy realizacji (na podstawie treści wybranego programu wychowania przedszkolnego oraz przewodnika „Tropiciele”) jako przykład realizacji treści innowacji:
Tematyka działań
Metody i formy działań
Termin realizacji
działań
Osoby odpowiedzialne za realizację poszczególnych działań
Zorganizowanie warsztatów szkoleniowych dla nauczycieli dotyczących realizowanego tematu
- Udział w szkoleniach, spotkaniach organizowanych przez instytucje – edukacja matematyczna, bezpieczny Internet
- Udział w zajęciach koleżeńskich z zakresu realizowanego tematu
październik
cały rok
nauczyciele
Budowanie dziecięcej wiedzy o świecie
Policjant , Strażak
- Nawiązanie współpracy z placówkami i instytucjami: OSP Kruszyna, Policja -Kłomnice
- Spotkanie z rodzinami dzieci – poznanie wybranego zawodu
- Wykorzystanie serii filmów edukacyjnych „Poznajemy zawody”
- Wykorzystanie literatury
BEZPIECZEŃSTWO – policjant, strażak, lekarz, pielęgniarka,
- Nawiązanie współpracy z przychodnią zdrowia,
- próbny alarm przeciwpożarowy
- zawody artystyczne: malarz, aktor, piosenkarka, pisarz, poeta, architekt, fotograf, tancerka, kompozytor
- Zorganizowanie spotkania z przedstawicielami wybranych zawodów – /wszystkie grupy/
- Wycieczka do Straży Pożarnej, Policji – grupy najstarsze i średniaki - zwrócenie uwagi na bezpieczeństwo, utrwalanie właściwego zachowania w przypadku sytuacji zagrożenia
- Zorganizowanie spotkania z przedstawicielami wybranych zawodów – /wszystkie grupy/ - bezpieczeństwo w kontaktach z nieznajomym, korzystanie z telefonów alarmowych, pierwsza pomoc przedmedyczna.
- Spotkanie z rodzinami dzieci – poznanie wybranego zawodu
- Wykorzystanie serii filmów edukacyjnych „Poznajemy zawody”
- Wykorzystanie literatury
ZWIERZĘTA- weterynarz, leśnik, entomolog, ornitolog
- Nawiązanie współpracy z leśniczym, weterynarzem
- „Marchewki, kasztany i żołędzie dla zwierząt leśnych” - współpraca z nadleśnictwem, poznanie zawodu leśnika
- Obserwacja i dokarmianie ptaków w ogrodzie przedszkolnym – uświadamianie dzieciom jakimi produktami należy dokarmiać ptaki.
- Praca plastyczna „Jeż” na podstawie wiersza I. Salach
- Spotkanie z rodzinami dzieci – poznanie wybranego zawodu
TRADYCJA – listonosz, twórca ludowy, zegarmistrz, etnograf
- Spotkanie z rodzinami dzieci – poznanie wybranego zawodu
- Przeprowadzenie cyklu zajęć w Kąciku Ludowym
- Ozdabianie przedszkolnej choinki tradycyjnymi ozdobami choinkowymi wykonanymi przez dzieci – konkurs dla dzieci i rodziców
- Wycieczka na pocztę – wysłanie życzeń świątecznych – wszystkie grupy
- Wykorzystanie serii filmów edukacyjnych
- Wykorzystanie literatury
JEDZENIE – handlowiec, kucharz, dietetyk, lekarz, kelner
- Nawiązanie współpracy z lekarzem, pielęgniarką, dietetykiem, kucharzem,
- ZEGARMISTRZ - zapoznanie z zawodem
- Wykorzystanie literatury i serii filmów tematycznych.
SPRAWIEDLIWOŚĆ - sędzia, prawnik, olimpijczyk
- Quiz – co to jest sprawiedliwość? Uzupełnienie kodeksu przedszkolaka w ramach tego tematu.
- Nawiązanie współpracy z osobą pracującą w sądownictwie.
- Wykorzystanie literatury tematu ( np. Kasdepke, Piątkowska) do przeprowadzanych zajęć i zabaw w sali
- Ogólnopolski Konkurs Plastyczny – „Kim będę kiedy dorosnę”
TELEWIZJA, INTERNET – dziennikarz, informatyk, grafik komputerowy, charakteryzator
Przeprowadzenie wywiadu z ciekawą osobą – w grupach
Teatrzyk w wykonaniu nauczycieli – „Wywiad z przedstawicielami różnych zawodów”
Wycieczka do kina/teatru w Częstochowie
Mam talent - przegląd twórczości przedszkolnej; prezentowanie przez dzieci swoich umiejętności (konkurs piosenki, recytatorski)
Bezpieczny Internet – spotkanie z policją – dzieci i rodzice
SZTUKA – malarz, architekt, budowniczy, fotograf, podróżnik, muzyk
- Spotkanie z rodzicami - przedstawicielami powyższych zawodów.
- Zorganizowanie warsztatów fotograficznych, wystawa po warsztatach – starszaki
- Zawód – ogrodnik
- Zawód – rolnik
- Zorganizowanie warsztatów plastycznych –
KSIĄŻKA – poeta, pisarz, ilustrator, wydawca, grafik komputerowy, bibliotekarz, księgarz
- Nawiązanie współpracy z Biblioteką Gminną, Szkołą Podstawową w Kruszynie
- Udział dzieci w zajęciach edukacyjnych w bibliotece szkolnej
- Zorganizowanie „Miesiąca Czytania” – zapoznanie dzieci z zawodami: bibliotekarza, pisarza, ilustratora itp., zapraszanie „czytających gości”
- Zorganizowanie wśród rodziców i dzieci w ramach miesiąca czytania konkursu
- pt. „Mój wymarzony zawód” – wykonanie książeczki
- Spotkanie z rodzinami dzieci – poznanie wybranego zawodu
PIENIĄDZ – bankowiec, kasjer
- Spotkanie z bankowcem.
- Wycieczka do/sklepu.
- Zorganizowanie: kącików tematycznych w salach – sklep/bank; zabaw dydaktycznych związanych z tematem – rozwijanie umiejętności matematycznych
Ja w przyszłości – zabawa w określanie przez dzieci zawodów, które chcą wykonywać w przyszłości - tworzenie kolażu.
Jakie zawody poznaliśmy w tym roku- przypomnienie i utrwalenie wiadomości.
- Wykorzystanie literatury fachowej.
- Prezentacja zdobytej wiedzy – „Kim będę w przyszłości?”
- Zorganizowanie konkursu plastycznego – „Kim będę w przyszłości?”
- Udział w akcjach:
„Sprzątanie Świata – 24 września”
„Dzień wody – 22 marca” –
„Światowy Dzień Zdrowia – 7 kwietnia”
„Dzień Ziemi – 24 kwietnia”
- Organizacja Festynu Rodzinnego – zaangażowanie rodziców w przygotowanie uroczystości – zaproszenie przedstawicieli różnych zawodów
- Udział dzieci w konkursach o różnym profilu i zasięgu: lokalnym, gminnym, powiatowym ogólnopolskim
- Udział w teatrzykach i koncertach organizowanych na terenie przedszkola i poza nim
- Dokumentowanie działań dzieci związanych z realizowanym planem w kronice przedszkolnej, na stronie internetowej, komunikatorze fb
- Działania przyrodnicze – wykorzystanie plonów do przygotowania potraw.
IX
x
XI
XII
I
II
III
IV
v
VI
wszystkie grupy
wszystkie grupy
wszystkie grupy
wszystkie grupy
wszystkie grupy
wszystkie grupy
wszystkie grupy
wszystkie grupy
Współpraca z rodzicami
i środowiskiem lokalnym
- Udział rodziców w zajęciach otwartych, spotkaniach, warsztatach
- „Rodzice w przedszkolu” – prezentacja zawodów, pasji, zainteresowań w grupie dziecka
- Integracja środowiska rodzicielskiego poprzez zapraszanie do udziału we wspólnych projektach np.: rodzic w roli aktora we wspólnym przedstawieniu dla dzieci
- Udział w akcjach charytatywnych:
- Zbiórka dla bezdomnych zwierząt
- „Góra Grosza”
- Wielka Orkiestra Świątecznej Pomocy
- Pedagogizacja rodziców podczas zebrań grupowych oraz dni otwartych
- Zachęcanie rodziców do korzystania z biblioteki przedszkolnej
- Zorganizowanie festynu rodzinnego w ogrodzie przedszkolnym
- Zaproszenie rodziców na zajęcia otwarte w grupach
- Podjęcie wspólnych przedsięwzięć związanych z organizowanymi uroczystościami na terenie przedszkola i w środowisku lokalnym
- Zaangażowanie rodziców w konkursach przedszkolnych, spektaklach teatralnych itp.
- Motywowanie rodziców do czynnego wypoczynku z dziećmi.
Podmioty, z którymi przedszkole podejmie współpracę przy realizacji działań:
- Gmina Kruszyna
- Komenda Policji w Kłomnicach,
- Ochotnicza Straż Pożarna w Kruszynie,
- Ośrodek Zdrowia w Kruszynie
- Sklep Klaudek w Kruszynie
- Zakład usług fotograficznych
- Gminna Biblioteka w Kruszynie
- Izba Pamięci Narodowej w Kruszynie
- Nadleśnictwo Gidle
- Bank
- Bibliografia:
-
- Maćkowiak A., Kim zostanę, gdy dorosnę? Piosenki o zawodach, Wydawnictwo Harmonia, Gdańsk 2016.
- Maćkowiak A., Zgadnij kto to, Wydawnictwo Harmonia, Gdańsk 2011.
- Krajna A., Ryk L., Sujak-Lesz K. (red.), Edukacja zawodoznawcza i edukacja projakościowa w szkole, MarMar Centrum Edukacji Nauczycielskiej Uniwersytetu Wrocławskiego przy udziale Wydziału Edukacji Urzędu Miejskiego Wrocławia, Wrocław 2005.
- Grzeszkiewicz B. (red.), Preorientacja zawodowa dzieci w wieku przedszkolnym, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego, Szczecin 2004.
- Gurycka A., Przeciw nudzie. O aktywności, Nasza Księgarnia, Warszawa 1997.